آیا مقدار طلا ؛ برای <پول طلا> کافی هست؟

یکی از متداول ترین سوالاتی که از من میشود:

مقدار ذخیره طلای کشور ؛ برای پول طلا کافی هست ؟

پاسخ این سوال را با دو رویکرد میدهم :

1- تئوری :

از منظر تئوریک امکان وجود مقدار طلای کمتر از حجم نقدینگی وجود ندارد. یعنی هرچقدر نقدینگی بدون موجودی طلا خلق شده است؛ قیمت طلا بالا رفته و همواره معادل نقدینگی؛ طلا وجود دارد.

سال 52 در قانون پولی و بانکی ایران ؛ برای هر یک گرم طلای 24عیار ذخیره شده در بانک مرکزی معادل 100ریال چاپ شده است. بر طبق آن قانون ؛ هر 100 ریال معادل 1 گرم طلای خالص است.

اکنون پس از 45 سال؛ برای هر یک گرم طلای 24عیار موجود در ذخیره ی بانک مرکزی حدود 2.500.000 ریال چاپ شده است.

یعنی همواره برای تبادل پول طلا با پول اعتباری به نرخ روز؛ طلا وجود دارد.

نکته : البته معادل طلای موجود در ذخیره ی بانک مرکزی ممکن است نقره یا دلار یا املاک یا هر معادل دیگری هم باشد.

 

2- آماری :

در پایان سال 96 ؛ نرخ نقدینگی ایران مبلغ 1500.000 میلیارد تومان؛ با نرخ سپرده قانونی 10٪ ی بانکی ست. یعنی با تسویه ی همه ی طلبها و بدهی ها ؛ مقدار ریال در گردش باید حدود 150.000 میلیارد تومان باشد.

آمار بانک مرکزی از نقدینگی با تفکیک پول و شبه پول همین عدد را تائید مینماید :

براساس این آمارها، حجم نقدینگی در پایان آذر ماه 96 با رشد 15.3 درصدی نسبت به اسفند ماه سال 95 و 22 درصد رشد نسبت به آذر ماه سال گذشته، به رقم 1445 هزار و 10 میلیارد تومان رسیده است.

از این رقم، سهم شبه پول 1277 هزار و 570 میلیارد تومان و سهم پول 173 هزار و 440 میلیارد تومان است. در 12 ماه منتهی به آذر ماه 96 رشد شبه پول 23.4 درصد و رشد پول 12.6 درصد بوده است.

 

طلای لازم : با قیمت طلای 250.000 تومانی طلای 24 عیار ؛ برای معاوضه ی همه ی ریال با طلا ؛ با تقسیم عدد 173.440.000.000.000 تومان بر 250.000 تومان ؛ مقدار 693.760.000 گرم طلا یعنی حدود 700 تن طلا لازم است.

 

در همین مقطع زمانی ؛ مجموع مقدار ذخایر ارزی و طلایی ایران براساس اعلام بانک مرکزی ؛ معادل 133 میلیارد دلار است.

طلای موجود : هر انس طلا معادل 1300 دلار است. یعنی با تقسیم عدد 133.000.000.000 دلار بر 1300 دلار ؛ مقدار 102.307.692 انس طلا داریم. هر انس طلا حدود 31 گرم طلاست. یعنی در حال حاضر 3.171.538.461 گرم طلا یعنی حدود 3171 تن طلا ذخیره داریم.

نتیجه گیری: با این حساب ؛ ذخایر ارز و طلای ایران 4.5 برابر مقدار نیاز برای پول طلا ست.

 

اشتباهی که بسیاری از دوستان در محاسبه ی مقداری طلای لازم انجام میدهند؛ در نظر گرفتن عدد نقدینگی ست. عدد نقدینگی در زمان محاسبات فوق 1500هزار میلیارد تومان است که به پول و شبه پول تقسیم میشود.

شبه پول چیزی شبیه چک مدت دار است و ماهیت بدهی دارد و در محاسبات جایگزینی ریال با طلا در نظر گرفته نمیشود.